Một chương trình Smalltalk khi đã biên dịch và đang chạy, vẫn giữ lại tối đa các cấu trúc ở mức cao, ví dụ cấu trúc lớp, đối tượng, tên biến v.v... Nhờ tính phản xạ, người ta có thể lưu, truyền, phục hồi các đối tượng, ngoài ra, người ta dễ dàng phát triển các chương trình kiểm thử (tester), chương trình gỡ rối (debugger).

Đối với các ngôn ngữ không có tính phản xạ (ví dụ tiêu biểu là C/C++), sau khi biên dịch thành mã nhị phân, cấu trúc chương trình ở mức cao bị xóa đi, thay vào đó là kiến trúc mức CPU và API. Điều này gây nhiều phiền phức cho trình gỡ rối, khiến chúng phải sinh ra hàng loạt các tập tin mô tả.

Tính phản xạ có thể làm tăng chi phí bộ nhớ, và chi phí tính toán.